Ως γνωστόν, με τις διατάξεις των άρθρων 20 και 21 του Ν. 3863/2010, και 76, παρ.8 Α', του Ν. 3996/2011 καθώς και της με αριθμ. 14913/343/Φ10034/27.6.2011 (τ. Β' 1586) Απόφασης Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίες τέθηκαν σε πλήρη εφαρμογή από την 1-1-2012 σε όλες τις κατηγορίες του κατ' οίκον απασχολούμενου προσωπικού, επανακαθορίστηκε η ασφάλιση των προσώπων που παρέχουν εξαρτημένη εργασία ή υπηρεσίες, αμειβόμενα με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε κατ' οίκον ενός εργοδότη, είτε κατ' οίκον πολλών εργοδοτών, για την ίδια μισθολογική περίοδο και υπάγονται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ..

Επίσης είναι γνωστό ότι, στο διάστημα της πρακτικής εφαρμογής των ανωτέρω νομοθετικών διατάξεων ανέκυψαν σοβαρά προβλήματα που κατέστησαν αναγκαία την τροποποίησή τους, ώστε με τις απαραίτητες βελτιώσεις, το «Εργόσημο», να καταστεί θεσμός και να επιτύχει τον στόχο του αρχικού σχεδιασμού , που είναι να αντιμετωπιστούν ασφαλιστικά ειδικές μορφές περιστασιακής απασχόλησης.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΜΕΙΒΟΜΕΝΩΝ & ΑΣΦΑΛΙΖΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ:

Α) Το κατ' οίκον του εργοδότη απασχολούμενο προσωπικό που παρέχει εξαρτημένη εργασία ή υπηρεσίες, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς έναν, είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο, το οποίο υπάγεται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.. Ενδεικτικά υπάγονται οι εξής εργασίες ή υπηρεσίες :

→ οι υπηρεσίες οικογενειακής βοηθητικής φροντίδας (ενδεικτικά : οικιακοί βοηθοί για οικιακή καθαριότητα και γενικό νοικοκυριό, οδηγοί),

→ οι κηπουρικές εργασίες,

→ η φύλαξη και μεταφορά παιδιών, νηπίων και βρεφών,

→ η υποστήριξη με την παροχή κάθε μορφής βοήθειας και φροντίδας σε ηλικιωμένα άτομα και σε άτομα με ειδικές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης και της διευκόλυνσης των ατόμων αυτών για συμμετοχή τους σε πολιτιστικές, θρησκευτικές, ψυχαγωγικές και κοινωνικές δραστηριότητες,

→ οι υπηρεσίες που παρέχονται σε προγράμματα αποκατάστασης ατόμων σε ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή σε Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αναπηρία, που χαρακτηρίζονται από νοητική στέρηση (Σ. Υ. Α),

→ η περιποίηση ή νοσηλευτική φροντίδα αρρώστων ή κατάκοιτων ατόμων και η βοήθεια σε άτομα με προβλήματα κινητικότητας (φυσιοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, συνοδεία εκτός οικίας),

→ οι μεμονωμένες μικροεπισκευαστικές εργασίες που δεν συνιστούν οικοδομικές εργασίες,
→ η παράδοση ιδιαίτερων μαθημάτων,
→ αισθητικές φροντίδες (κομμωτική, περιποίηση προσώπου και σώματος).

Β) Προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες καθαρισμού και κηπουρικής κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικιών, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς έναν, είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο, το οποίο υπάγεται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., μη παρέχον την υπηρεσία αυτή ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλος εταιρείας.

Γ)Οι διανομείς διαφημιστικών εντύπων με το σύστημα της διανομής με ή χωρίς διεύθυνση αποδέκτη.

Δ)Οι απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων προσώπου και σώματος για λογαριασμό μίας ή περισσοτέρων επιχειρήσεων κατ' οίκον ή σε άλλο χώρο.

Ε)Οι απασχολούμενοι στην προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε πολυκαταστήματα, καταστήματα τροφίμων και υπεραγορές (super market)

Νέες κατηγορίες αμειβόμενων και ασφαλιζόμενων προσώπων μέσω «Εργοσήμου».

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ - ΕΞΑΡΓΥΡΩΣΗΣ ΕΡΓΟΣΗΜΟΥ:

Για την αμοιβή και ασφάλιση των ανωτέρω προσώπων τηρείται υποχρεωτικά διαδικασία έκδοσης και εξαργύρωσης ειδικής επιταγής «Εργόσημο». Υπόχρεος έκδοσης του «Εργοσήμου» είναι αποκλειστικά ο εργοδότης ή εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος αυτού.
 
Δικαίωμα εξαργύρωσης έχει αποκλειστικά ο αποδέκτης του «Εργοσήμου», δηλαδή το πρόσωπο που παρέχει την εργασία και αμείβεται γι' αυτή με το «Εργόσημο».

Η έκδοση και εξαργύρωση του «Εργοσήμου» αντικαθιστά, κατά τρόπο αποκλειστικό, την χρηματική αποζημίωση των παραπάνω απασχολούμενων προσώπων για την εργασία που παρέχουν.

Κατά την έκδοση του «Εργοσήμου» από τους πιστοποιημένους φορείς (Ε.Λ.Τ.Α. - ΤΡΑΠΕΖΕΣ) παράγονται δύο στελέχη. Το ένα απ' αυτά κρατείται και φυλάσσεται από τον εργοδότη ως αποδεικτικό πληρωμής, ενώ το δεύτερο αποδίδεται από τον εργοδότη στον απασχολούμενο ως μέσο εξαργύρωσης, αλλά και ως αποδεικτικό απασχόλησης.

Κατά την εξαργύρωση του «Εργοσήμου», παρακρατούνται οι ασφαλιστικές κρατήσεις.

• Ο εργοδότης απευθύνεται στον φορέα έκδοσης του «Εργοσήμου» (Ε.Λ.Τ.Α. — ΤΡΑΠΕΖΕΣ) με το Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας, Διαβατήριο ή άλλο στοιχείο ταυτοποίησης, τον Α.Μ.Κ.Α. και τον Α.Φ.Μ. του, όπως προκύπτουν από επίσημα σχετικά έγγραφα στοιχεία.

Σε περίπτωση που επιλέξει εξαργύρωση του «Εργοσήμου» με πίστωση λογαριασμού του εργαζόμενου πρέπει επίσης να προσκομίσει το Ονοματεπώνυμο, τον Α.Μ.Κ.Α. και τον Α.Φ.Μ. του απασχολούμενου.

Σε περίπτωση εξαργύρωσης του «Εργοσήμου» με μετρητά, το Ονοματεπώνυμο, ο Α.Μ.Κ.Α. και ο Α.Φ.Μ. του εργαζόμενου, προσκομίζονται από τον ίδιο κατά την στιγμή της εξαργύρωσης.

Δηλώνει το είδος της παρεχόμενης εργασίας και καταθέτει το ποσό του «Εργοσήμου» (Ονομαστική Αξία «Εργοσήμου»), το οποίο αντιστοιχεί στην αμοιβή του εργαζόμενου συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών εισφορών.

Προκειμένου να είναι εφικτή η έκδοση «Εργοσήμου» από εταιρείες, νομικά πρόσωπα ή διαχείριση πολυκατοικίας, καταχωρείται υποχρεωτικά ο Α.Μ.Κ.Α. - του νομίμου εκπροσώπου ή του διαχειριστή.

Σε περίπτωση που η διαχείριση πολυκατοικίας έχει ανατεθεί σε Εταιρεία Εξυπηρέτησης Πολυκατοικιών, καταχωρείται ο Α.Μ.Κ.Α. του συνιδιοκτήτη που η Γενική Συνέλευση των συνιδιοκτητών έχει ορίσει ως υπεύθυνο, διαμεσολαβητή μεταξύ της προαναφερθείσας εταιρείας και της συνιδιοκτησίας.

Στην συνέχεια καταχωρείται υποχρεωτικά ο Α.Φ.Μ. της εταιρείας, του νομικού προσώπου ή της διαχείρισης της πολυκατοικίας. Ο Α.Φ.Μ. αναγράφεται υποχρεωτικά πάνω στο «Εργόσημο» μαζί με την επωνυμία της επιχείρησης ή την διεύθυνση της πολυκατοικίας και συμπεριλαμβάνονται στα στοιχεία που οι φορείς έκδοσης (της ειδικής επιταγής του εργοσήμου) αποστέλλουν προς την Η.Δ.Ι.Κ.Α. Α.Ε..

Ακολούθως, ο φορέας έκδοσης, αξιοποιώντας τον Α.Μ.Κ.Α. συνδέεται με την βάση δεδομένων του Α.Μ.Κ.Α.- Ε.Μ.Α.Ε.Σ. σε πραγματικό χρόνο, δηλαδή κατά τη στιγμή της έκδοσης του «Εργοσήμου» και αναζητά τα στοιχεία του εργοδότη στην εν λόγω βάση δεδομένων.

Στη συνέχεια παρουσιάζει τα στοιχεία για επιβεβαίωση στον εργοδότη, ο οποίος με τη σειρά του οφείλει να τα επιβεβαιώσει. Πριν την έκδοση του «Εργοσήμου» ο φορέας έκδοσης αποστέλλει ηλεκτρονικό μήνυμα στην Η.Δ.Ι.Κ.Α. Α.Ε. με τα στοιχεία του «Εργοσήμου» προς έκδοση.

Πάνω στο αντίτυπου - απόκομμα, αναγράφονται κατά την έκδοση του «Εργοσήμου» τα ακόλουθα στοιχεία :

α) Ο φορέας έκδοσης του «Εργοσήμου» (Ε.Λ. Τ.Α. - ΤΡΑΠΕΖΕΣ)
β) Ο αρμόδιος φορέας κοινωνικής ασφάλισης (εν προκειμένο Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ.)
γ) Ο μοναδικός αριθμός του «Εργοσήμου»
δ) Ο Α.Μ.Κ.Α. του εργοδότη (με «κρυμμένο» ένα μέρος του ώστε να μην είναι εμφανής)
ε) Τα ονομαστικά στοιχεία του εργοδότη, όπως αυτά έχουν ταυτοποιηθεί και αναφέρονται στο αρχείο του Α.Μ.Κ.Α. - Ε.Μ.Α.Ε.Σ..
στ) Το ποσό του «Εργοσήμου» (Ονομαστική Αξία «Εργοσήμου») δηλαδή το συνολικό ποσό που αφορά την αμοιβή του εργαζομένου και το αναλογούν ποσό ασφαλιστικών κρατήσεων,
ζ) Με βάση την επιλογή φορέα κοινωνικής ασφάλισης και το είδος της παρεχόμενης εργασίας, αναγράφονται στο «Εργόσημο» οι κρατήσεις για ασφαλιστικές εισφορές της συγκεκριμένης κατηγορίας.
η) Η ημερομηνία έκδοσης του «Εργοσήμου».
θ) Η ημερομηνία λήξης του «Εργοσήμου».
ι) Θέση για αναγραφή ονοματεπώνυμου απασχολούμενου.

Το ποσό του «Εργοσήμου» δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 5 €.

Ο χρόνος ισχύος του, ορίζεται σε τέσσερις (4) μήνες από την ημερομηνία έκδοσής του. Μετά τη λήξη της περιόδου αυτής, το «Εργόσημο» δεν μπορεί να εξαργυρωθεί από τον εργαζόμενο, ακυρώνεται αυτομάτως από τον φορέα έκδοσης και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον εργοδότη για πληρωμή παρεχόμενης σ' αυτόν υπηρεσίας. Στην περίπτωση αυτή, η χρηματική (ονομαστική) αξία του «Εργοσήμου» πιστώνεται από τον φορέα έκδοσης στον φορέα κοινωνικής ασφάλισης που αναγράφεται στο «Εργόσημο» (εν προκειμένω το Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.) το δε ποσό επιστρέφεται στον εργοδότη, κατόπιν αιτήσεώς του στο Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. τόπου κατοικίας (σχετικές οδηγίες πρόκειται να δοθούν όταν απεικονιστεί η ασφάλιση των εν λόγω προσώπων στο Ο.Π.Σ./Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.).

«Εργόσημο» που δεν έχει χρησιμοποιηθεί από τον εργοδότη, μπορεί να ακυρωθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία έκδοσής του με αίτημα του ιδίου στον φορέα έκδοσής του, οπότε το ποσό (Ονομαστική Αξία «Εργοσήμου») επιστρέφεται από τον φορέα έκδοσης (Ε.Λ.Τ.Α. - ΤΡΑΠΕΖΕΣ).

• Οι ασφαλισμένοι προσερχόμενοι στις ΤΡΑΠΕΖΕΣ ή τα Ε.Α.Τ.Α. για την εξαργύρωση του «Εργοσήμου», πρέπει να προσκομίζουν Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας, Διαβατήριο ή άλλο στοιχείο ταυτοποίησης,τον Α.Μ.Κ.Α. και τον Α.Φ.Μ. τους.

Ευνόητο είναι, ότι η ορθότητα τόσο του Α.Φ.Μ. όσο και του Α.Μ.Κ.Α. πρέπει να προκύπτει από επίσημα σχετικά έγγραφα στοιχεία.